Tıp dünyasında anamnez ya da Türkçe adıyla öykü, hastanın şikâyetlerini ve sağlık geçmişini doktoruna aktarması sürecidir. Tanı ve tedavi sürecinin en önemli ilk adımıdır. Doğru anamnez almak, çoğu zaman hastalığın tanısını koymada laboratuvar ve görüntüleme yöntemlerinden bile daha değerli olabilir.
Anamnez Neden Önemlidir?
- Doktorun, hastanın şikâyetlerini doğru anlamasını sağlar.
- Hastalığın başlangıcını, seyrini ve olası nedenlerini ortaya koyar.
- Gereksiz tetkik ve yanlış tedavilerin önüne geçer.
- Hasta ile doktor arasında güven ilişkisini güçlendirir.
Anamnez Hangi Soruları Kapsar?
1. Kimlik Bilgileri
Hastanın adı, yaşı, mesleği gibi temel bilgiler.
2. Başvuru Nedeni (Şikâyet)
Hastanın doktora gelmesine sebep olan temel yakınma (ör. karın ağrısı, baş dönmesi, adet düzensizliği).
3. Hastalığın Öyküsü
- Şikâyet ne zaman başladı?
- Nasıl ilerledi?
- Ağrı, ateş, yorgunluk gibi eşlik eden belirtiler var mı?
- Daha önce benzer bir şikâyet yaşandı mı?
4. Geçmiş Tıbbi Öykü
- Önceden geçirilmiş hastalıklar
- Ameliyatlar
- Kullanılan ilaçlar
- Alerjiler
5. Aile Öyküsü
- Ailede diyabet, kalp hastalığı, kanser gibi genetik geçişli hastalıkların olup olmadığı.
6. Sosyal Öykü
- Sigara, alkol, beslenme alışkanlıkları
- Yaşam tarzı ve mesleki riskler
7. Kadın Hastalarda Jinekolojik Öykü
- Adet düzeni
- Gebelikler
- Doğum kontrol yöntemleri
- Jinekolojik hastalıklar
İyi Bir Anamnez İçin İpuçları
- Açık iletişim: Hasta, şikâyetlerini çekinmeden paylaşmalıdır.
- Detaylı sorgulama: Doktor, hem açık uçlu hem de yönlendirici sorular sormalıdır.
- Gizliliğe saygı: Anamnez sırasında paylaşılan bilgiler gizli tutulur.
Öykü (anamnez), tıp pratiğinde tanı koymanın ilk ve en önemli adımıdır. İyi alınan bir anamnez sayesinde hastalığın nedeni büyük oranda anlaşılır, doğru tanıya giden yol kısalır. Bu nedenle hastaların şikâyetlerini açıkça ifade etmeleri, doktorların ise dikkatle dinleyip doğru soruları yöneltmeleri son derece önemlidir.
