Hashimoto tiroiditi, bağışıklık sisteminin tiroid bezine saldırması sonucu ortaya çıkan kronik bir otoimmün hastalıktır. Tiroid bezi, boynun ön kısmında bulunan ve metabolizmayı düzenleyen hormonları üreten küçük bir organdır. Bağışıklık sisteminin yanlışlıkla bu bezin hücrelerini hedef alması, zamanla tiroid dokusunda hasara ve hipotiroidi (tiroid yetmezliği) gelişmesine yol açar.
Dünya genelinde en sık görülen hipotiroidi nedenidir ve özellikle kadınlarda daha yaygındır.
Hashimoto Tiroiditinin Nedenleri
- Genetik yatkınlık: Ailesinde tiroid hastalığı olanlarda risk artar.
- Otoimmün mekanizmalar: Bağışıklık sistemi tiroid hücrelerini yabancı kabul ederek yok eder.
- Çevresel faktörler: Yüksek iyot alımı, radyasyon, viral enfeksiyonlar.
- Cinsiyet ve hormonlar: Kadınlarda erkeklere göre 7–8 kat daha sık görülür.
- Yaş: Genellikle orta yaş grubunda başlar.
Hashimoto Tiroiditi Belirtileri
Başlangıçta belirti vermeyebilir. Hastalık ilerledikçe tiroid hormonlarının azalmasıyla birlikte şu şikâyetler görülür:
- Halsizlik, yorgunluk
- Kilo alma eğilimi
- Soğuğa karşı hassasiyet
- Saç dökülmesi, kuru cilt, tırnaklarda kırılma
- Ses kısıklığı
- Konsantrasyon bozukluğu, depresif ruh hali
- Kabızlık
- Kadınlarda adet düzensizlikleri
Hashimoto Tiroiditi Nasıl Teşhis Edilir?
- Kan testleri:
- TSH (tiroid uyarıcı hormon) yüksek çıkar.
- T3 ve T4 hormonları düşük olabilir.
- Anti-TPO ve Anti-Tg antikorları yüksek bulunur.
- Ultrason: Tiroid bezinde küçülme, heterojen doku görünümü saptanabilir.
Hashimoto Tiroiditi Tedavisi
Hashimoto tiroiditinin kesin bir tedavisi yoktur; ancak tiroid hormon tedavisi ile hastalık kontrol altına alınabilir.
- Levotiroksin (Sentetik T4 hormonu): Eksik olan tiroid hormonu yerine verilir.
- Yaşam tarzı değişiklikleri: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, stresi azaltma.
- Takip: Düzenli TSH ölçümü ile doz ayarlaması yapılır.
Hashimoto Tiroiditi ile Yaşamak
- Düzenli doktor kontrolleri şarttır.
- Beslenmede gluten, fazla iyot ve işlenmiş gıdalardan kaçınmak önerilebilir.
- Selenyum ve D vitamini desteği faydalı olabilir (doktor kontrolünde).
